Nowy rok i związane z nim postanowienia to dobry pretekst, by pomyśleć o sobie i o zgubnych skutkach obecności w naszym życiu nałogu palenia,. tym bardziej, że technologia oferuje dotychczasowym palaczom już całkiem spory wybór nikotynowych alternatyw. O niektórych naukowcy mówią nawet jako o narzędziach pomocnych w rozstaniu się z „dymkiem”.

Powszechnie wiadomo, że palenie to poważne niebezpieczeństwo nie tylko dla zdrowia palacza, ale i jego otoczenia. Do argumentów zdrowotnych często dorzuca się także te natury estetycznej. Niestety część palaczy długo męczy się z porzuceniem nałogu, albo do niego wraca. Nie zawsze bowiem racjonalne argumenty są w stanie wygrać z biologicznym i behawioralnym uzależnieniem. Dla takich osób alternatywą mogą być papierosy elektroniczne i podgrzewacze tytoniu, które pozwalają na wchłanianie nikotyny (silnie uzależniającej substancji psychoaktywnej, o czym nie wolno zapominać), ale bez procesu spalania tytoniu, co według wielu ekspertów jest o ok. 95 proc. mniej szkodliwe od klasycznego „dymka”.

Od ponad dwóch lat na polskim rynku są dostępne saszetki nikotynowe, które umożliwiają wchłanianie nikotyny przez błonę śluzową w jamie ustnej. Według tzw. skali risk continuum (skali redukcji ryzyk zdrowotnych związanych z przyjmowaniem nikotyny), jest to najmniej szkodliwa metoda jej konsumpcji.

Pod koniec ubiegłego roku pojawiła się na naszym rynku kolejna rewolucyjna alternatywa, jaką są wkłady z mieszanki rooibosa z nikotyną.

Pod nazwą rooibos znajdziemy południowoafrykańską roślinę oraz napar przyrządzony z jej wysuszonych części. Z jednego krzewu pozyskuje się od 110 do 220 g suszu, a zbierane są liście oraz czubki łodyg. Roślina jest wykorzystywana nie tylko w przemyśle spożywczym, ale także kosmetycznym i w branży farmaceutycznej. Trudno się zatem dziwić, że zainteresował się nią także przemysł tytoniowy.

Nowe wkłady z mieszanki rooibosa z nikotyną, które są podgrzewane na zasadzie znanej osobom używającym podgrzewaczy tytoniu, takich jak na przykład GLO Hyper Pro, są jednak alternatywą beztytoniową. Ponadto, są one dostępne w szerokiej gamie aromatów. Dlaczego to ważne? Bo jak dowiodły dotychczasowe badania behawioralne, to właśnie aromaty w alternatywnych produktach nikotynowych są tym argumentem, który przekonuje dotychczasowych użytkowników tradycyjnych papierosów, którzy nie mogą przestać palić lub nie dojrzeli rozstania z nikotyną, do innych – „niepalnych”, a więc mniej szkodliwych rozwiązań.

O ile dzieje Przeboju Wolbrom są dobrze udokumentowane, wyszły na jego temat 4 książki w przeciągu 25 lat, to nie została dotąd utrwalona historia sportu we wsiach gmin: Wolbrom i Trzyciąż. Zachowało się niewiele źródeł pisanych na ten temat, a sporo wiadomości udało się pozyskać jedynie ze wspomnień.

Przed 1945 rokiem

Przed II wojną światową działalności sportowej na wsiach obecnej Gminy Wolbrom nie odnotowano. Nie było tam boisk, a ówczesne władze nie planowały rozwoju bazy sportowej na wsi. Jedyną aktywnością fizyczną były ćwiczenia Ochotniczych Straży Pożarnych. W czasie II wojny światowej Niemcy wydali zakaz zorganizowanego uprawiania sportu przez Polaków. Polska wieś walczyła o przeżycie, tym bardziej nikt wtedy tam nie myślał o sporcie.

W okresie PRL-u lata 1945-1989

Dopiero po zakończeniu wojny sport na podwolbromską wieś „przywieźli” uczniowie i młodzi robotnicy, którzy podjęli naukę lub pracę w miastach. Najpierw uprawiano gry ruchowe (klipa, świnica, wołany, zbijany, dwa ognie, berek) - często czynili to młodzi pastuszkowie pilnujący na łące krów czy gęsi. Z czasem jednak zaczęto grać w piłkę nożną i siatkówkę, budować społecznie boiska. W 1948 roku utworzono Radę Główną Sportu Wiejskiego. Jej terenowym odpowiednikiem była Powiatowa Rada Sportu Wiejskiego w Olkuszu istniejąca przy Zarządzie Powiatowym Związku „Samopomocy Chłopskiej”. W 1949 roku przyjęto nazwę Ludowe Zespoły Sportowe (LZS) dla drużyn sportowych na wsi, a 19.04.1952 r. utworzono Powiatowe Zrzeszenie LZS w Olkuszu zajmujące się sportem wiejskim w powiecie olkuskim. Ludowy Zespół Sportowy (LZS) nie miał osobowości prawnej, nie prowadził pełnej księgowości, a jego działanie normował regulamin. LZS-em kierował zarząd, na którego czele stał Przewodniczący. Drugą formą prawną był Ludowy Klub Sportowy (LKS). Miał osobowość prawną, prowadził pełną księgowość, a jego działanie regulował statut. LKS-em kierował zarząd, na którego czele stał prezes, działała też komisja rewizyjna. W tej formie działała jedynie LKS Jura Wolbrom.

Realia wiejskiego sportu nie były „różowe”. LZS-y otrzymywały ze struktur Zrzeszenia LZS fundusze i sprzęt sportowy, którego jednak zawsze brakowało. Dlatego we własnym zakresie wiejskie kluby zdobywały pieniądze na zakup sprzętu organizując zabawy ludowe. Każdy członek LZS płacił roczną składkę, która była jednocześnie ubezpieczeniem na czas zawodów sportowych. Sportowcy grali dla własnej satysfakcji, a działacze nie brali pieniędzy za swoją pracę, nierzadko jeszcze dokładając do ukochanego klubu. Największym problemem tamtych lat był transport na mecze i zawody. Pomimo to wybudowano pełnowymiarowe boiska piłkarskie w: Zarzeczu (2 kolejne lokalizacje), Gołaczewach-Nadmłyniu, Gołaczewach-Piaskach, Domaniewicach, Załężu, Wierzchowisku (de facto już na terenie Wolbromia), Wolbromiu (jedno na „Pompce” za torami kolejowymi zwane ironicznie Wembley lub rzadziej Quens Park Rangers i drugie przy SP nr 2). Boiska w Gołaczewach, Wierzchowisku i wolbromskie „Wembley” (dziś jest tam oczyszczalnia ścieków) po kilku lub kilkunastu latach przestały istnieć. Do powstania boiska w tamtych latach wystarczył w miarę równy kawałek łąki i wkopanie dwóch drewnianych bramek, dopiero w latach 70-tych wymienionych na stalowe. Boiska te nie miały żadnych szatni, piłkarze przebierali się „pod chmurką”. W Gołaczewach, Chełmie i Wierzchowisku koło tamtejszych szkół powstały też boiska do siatkówki.