Z zachowanych dokumentów Rady Powiatowej Zrzeszenia Ludowych Zespołów Sportowych w Olkuszu możemy prześledzić ich rozwój w Gminie Wolbrom. Najstarsze LZS-y to Gołaczewy i Łobzów wzmiankowane w 1949 roku. Wykaz klubów i LZS-ów z 1950 r. oprócz nich ujmuje jeszcze LZS Kąpiele Wielkie. Kolejny to LZS Zarzecze, który powstał w 1951 lub 1952 roku. Wykaz z 1960 r. zawiera LZS-y: Chełm, Gołaczewy, Jeżówka, Kamienna Góra, Poręba Dzierżna, Sulisławice, Załęże. Kolejne zestawienie z 1965 roku oprócz istniejących klubów w 1960 r. ujmuje LZS-y: Chrząstowice, Łobzów, Wierzchowisko, Zarzecze. W 1966 r. powstał LZS Brzozówka, a w 1969 r. reaktywowano LZS Kąpiele Wlk. Wykaz z 1970 r. zawiera: LZS-y: Brzozówka, Chełm, Chrząstowice, Dłużec, Gołaczewy, Jeżówka, Kamienna Góra, Kąpiele Wielkie, Łobzów, Poręba Górna, Sulisławice, Wierzchowisko, Załęże, Zasępiec, Zarzecze. W 1971 r. doszły Domaniewice, a w 1973 r. już nie istniał LZS Kąpiele Wlk. i było 15 wiejskich klubów w Gminie Wolbrom.
W 1980 r. mieliśmy 11 LZS-ów: Dłużec, Domaniewice, Gołaczewy, Kamienna Góra, Kąpiele Wielkie, Łobzów, Sulisławice, Wierzchowisko, Zabagnie, Załęże, Zarzecze, potem przybyły: LZS-SKS Wolbrom (w 1981 r.) i Jura Wolbrom (w 1985 r.), ale u schyłku PRL w 1988 r. istniało 9: Chełm, Domaniewice, Gołaczewy, Kamienna Góra, Łobzów, Strzegowa, Zarzecze, LZS-SKS Wolbrom i Jura Wolbrom. Niektóre kluby przestały istnieć, inne po kilku latach reaktywowano, a nieliczne działały nieprzerwanie. Dopiero w latach 60-tych lub w kolejnej dekadzie LZS-y zaczęły przyjmować nazwy, początkowo po prostu był LZS Zarzecze czy LZS Gołaczewy. W wykazie LZS-ów na 1990 rok są: Chełm, Dłużec, Olimpia Domaniewice, Zryw Kamienna Góra, Kąpiele Wielkie, Łobzów, Strzegowianka Strzegowa, LZS-SKS Wolbrom, Strumyk Zarzecze, ale wkrótce zakończyły one działalność.

Część LZS-ów posiadało tylko sekcję kulturalną, która organizowała zabawy ludowe i wycieczki – ze sportem miało to niewiele wspólnego. Kolejna grupa z nich miała jedynie sekcję ogólnorozwojową, która grupowała młodych sympatyków sportu we wsi i tworzyli oni „ad hoc” drużynę w: piłkę nożną, siatkówkę, tenisa stołowego, uczestniczyli w konkurencjach lekkoatletycznych (biegi, biegi przełajowe, przeciąganie liny, skok w dal) by wziąć udział w Spartakiadach LZS szczebla gminnego i powiatowego, z których można było awansować na Spartakiadę Wojewódzką, a potem Centralną i zawodach organizowanych przez Powiatowe lub Miejsko-Gminne Zrzeszenie LZS (jego przewodniczącym w latach 80-tych był Jan Borówka) z okazji: 1-go Maja, Dnia Zwycięstwa, 22-go Lipca, Dożynek, Święta Ludowego - z tej okazji tradycją był powiatowy turniej siatkówki w Ojcowie, a 31 maja 1987 r. w Domaniewicach odbył Gminny Turniej Piłkarski LZS w którym zwyciężyła Olimpia Domaniewice przed Sokołem Gołaczewy, LZS Poręba Dzierżna, LZS Łobzów. 8 maja 1988 r. w Chełmie odbył się gminny turniej piłkarski LZS drużyn 6-cio osobowych. Zwyciężył Sokół Gołaczewy przed Relaksem Chełm, LZS Łobzów, Zrywem Kamienna Góra, Olimpią Domaniewice, LZS-SKS Wolbrom. Kluby te rozgrywały też futbolowe i siatkarskie mecze towarzyskie z pobliskimi wioskami. W końcu lat 60-tych na 1-go Maja odbywał się wyścig kolarski na trasie Wolbrom-Pilica-Żarnowiec-Wolbrom. Jedynie najsilniejsze organizacyjnie i kadrowo LZS-y tworzyły sekcje, których drużyny krócej lub dłużej brały udział w rozgrywkach ligowych organizowanych przez poszczególne związki sportowe. Były to piłka nożna i tenis stołowy (udało się to częściowo udokumentować), być może także szachy. Szczegóły występów opisano przy poszczególnych klubach. Ponadto te kluby również uczestniczyły we wspomnianych powyżej okolicznościowych zawodach LZS.

Odnośnie piłki nożnej dotarłem do końcowych tabel po 1965 roku Klasy A, większości Klasy B
i nielicznych Klasy C. Z okresu przed 1965 r. do tabel z niektórych sezonów. Rozgrywki tych klas były prowadzone przez Podokręg OZPN w Olkuszu. Kluby z podwolbromskich wsi grały w najniższych ligach czyli Klasach C i B. W latach 1984-1986 z uwagi na małą liczbę drużyn najniższą ligą była Klasa B. W różnych latach PRL-u w Klasie C grały: Trzy Buki Wierzchowisko, Orzeł Kąpiele Wielkie, Zryw Kamienna Góra, Strumyk Zarzecze, LZS Dłużec, a w Klasie B występowały: Zryw Kamienna Góra, Strumyk Zarzecze (3-krotny do niej awans), Olimpia Domaniewice, Sparta Zabagnie. Najlepszą lokatę w Klasie B wywalczył Strumyk Zarzecze, który w sezonach: 1975/1976 i 1977/1978 zajął w niej 3 miejsce i Olimpia Domaniewice, która w sezonie 1985/1986 była 4 w B-Klasie. Tylko Strumyk Zarzecze, Olimpia Domaniewice, Zryw Kamienna Góra posiadały przez jakiś czas dodatkowo drużyny juniorów grające przedmecze przed spotkaniami Klasy B. Od początku lat 60-tych po koniec lat 70-tych istniała Klasa C-W, której rozgrywki prowadziło Powiatowe Zrzeszenie LZS w Olkuszu. Miała charakter rekreacyjny, nikt
z niej nie awansował, ani nie spadał. Nie były tam potrzebne karty zawodnicze, a mecze mogli prowadzić zarówno sędziowie z uprawnieniami, jak i osoby postronne wybrane przez drużyny grające mecz. Sokół Gołaczewy w sezonie 1967/1968 zajął w niej 2 miejsce, a w sezonie (1968/1969) 3 miejsce.

Kluby wiejskie w starciu z nawet drużynami rezerwowymi pobliskich ośrodków (Przebój Wolbrom, KS Olkusz, Bolesław Bukowno, Pilica Wierbka) występowały niczym ubodzy (i to bardzo) krewni. W LZS-ach trenowano w sobotę i to nie zawsze, w tygodniu nie było czasu i siły bowiem wiejscy piłkarze pracowali na roli, a często łączyli gospodarkę z pracą w pobliskim zakładzie. Brak było trenerów, w meczach często nie planowano żadnej taktyki. Naprzeciw stawała drużyna, której piłkarze regularnie trenowali kilka razy w tygodniu, często w te dni krócej pracowali, uczestniczyli w obozach kondycyjnych. W takim meczu wiejscy piłkarze przeciwstawiali dużą ambicję i wolę walki, ale to nie wystarczało by zwyciężyć. Jednak mecze na wioskach gromadziły dużą widownię, bowiem wówczas w niedzielne popołudnie była to jedyna rozrywka na wsi.

W tenisie stołowym odnalazłem dokumentację z lat 1976-1988. Jego lokalne rozgrywki w tamtych latach prowadził Zagłębiowski Podokręgowy Związek Tenisa Stołowego w Zawierciu, a od 1981 r. rozgrywki Klas A i B prowadziła jego Delegatura w Olkuszu. Największy sukces odniosły grając w Klasie Terenowej: Sokół Gołaczewy w sezonie 1987/1988 i Jura Wolbrom w sezonie 1988/1989. Ponadto w Klasie A występowali ping-pongiści: Relaksu Chełm, Jury Wolbrom, Sokoła Gołaczewy, LZS-SKS Wolbrom, Jury II Wolbrom. Z kolei w Klasie B grali: Sparta Zabagnie, Sokół Gołaczewy, SKS Gołaczewy, LZS-SKS Wolbrom, ZS Wolbrom, LZS Łobzów, LZS Dłużec, Olimpia Domaniewice, Jura II Wolbrom.

Od 1990 roku w III Rzeczpospolitej

Upadek komunizmu w 1989 r. i przeobrażenia gospodarcze z tym związane sprawiły, że LZS-y w Gminie Wolbrom praktycznie przestały działać, a na pewno wycofały się z regularnych rozgrywek piłkarskich i ping-pongowych. Jeszcze w sezonie 1988-1989 Strumyk Zarzecze, Strzegowianka Strzegowa, Zryw Kamienna Góra grały w piłkarskiej Klasie C. Ponadto Strumyk Zarzecze w latach 1989-1991 grał w Klasie B, ale po rundzie jesiennej sezonu 1991/1992 został wycofany za zaległości finansowe. Od drugiej połowy lat 90-tych za sprawą ówczesnego burmistrza Jerzego Górnickiego – byłego piłkarza Przeboju Wolbrom coś drgnęło w wiejskim sporcie. Odbudowano boisko piłkarskie w Zarzeczu, zbudowano takie pełnowymiarowe boiska w: Gołaczewach, Wierzchowisku, Porębie Górnej, Lgocie Wolbromskiej, Dłużcu (to jest „lekko” niewymiarowe), Łobzowie, Strzegowie; odnowiono boiska w: Domaniewicach i Załężu. Powstały też mniejsze boiska w: Kąpielach Wielkich (2 boiska), Podlesicach II, Budzyniu. Miejsko-Gminne Zrzeszenie LZS, któremu w latach 90-tych przewodniczył Stanisław Marczewski organizowało turnieje tenisa stołowego. Za sprawą burmistrza Górnickiego i Zdzisława Słomskiego – naczelnika Wydziału Rolnictwa zaczęto organizować od 1997 roku coroczne Piłkarskie Turnieje Wsi Gminy Wolbrom. Mogły w nich grać reprezentacje sołectw grupujące piłkarzy nie grających w oficjalnych rozgrywkach PZPN. Gmina zakupiła stroje dla chętnych drużyn, ufundowała nagrody dla najlepszych w postaci sprzętu piłkarskiego i opłacała sędziów. W wakacje na ww. wiejskich boiskach rozgrywano w grupach eliminacje grając jedną rundę „każdy z każdym”. Zazwyczaj były 2 grupy po 4-6 drużyn i zwycięzcy grali w finale w czasie wrześniowych Dni Wolbromia, a w 2000 roku były 4 grupy po 3 drużyny, których zwycięzcy grali półfinały i dopiero ich tryumfatorzy zagrali w finale.

Zwycięzcy Piłkarskich Turniejów Wsi Gminy Wolbrom:

1997 rok: finał: Zarzecze – Załęże 5-5 po dogrywce, karne zwycięstwo Zarzecza

1998 rok finał: Dłużec – Kaliś 7-1

1999 rok finał: Zarzecze – Poręba Dzierżna 5-0

2000 rok finał: Strzegowa – Chrząstowice 4-2, 3 miejsce zajął Dłużec

W finale Chrząstowice prowadziły już 2-0, ale ostatecznie przegrały 2-4. Eliminacje rozegrano na boisku w Dłużcu:

grupa I: Strzegowa – Podlesice II 3-1, Podlesice II – Chełm 5-2, Chełm – Strzegowa -1-3. Awans Strzegowa

grupa II: Domaniewice-Gołaczewy 1-3, Domaniewice-Dłużec 0-4, Dłużec-Gołaczewy 4-1. Awans: Dłużec

grupa III: Wierzchowisko, Poręba Dzierżna, Chrząstowice – brak wyników. Awans: Chrząstowice

grupa IV: Zarzecze, Budzyń, Kaliś – brak wyników i danych o awansie. Półfinały: brak wyników.

2001 rok finał: Załęże – Dłużec 3-1 po dogrywce (po 90 minutach 1-1)

2002 rok finał: Zarzecze – Kąpiele Wielkie – zwycięstwo Zarzecza

Rozegrano 6 edycji turnieju, najwięcej bo 3 razy wygrało go Zarzecze. Po zmianie lokalnej władzy w 2002 roku Dni Wolbromia przesunięto na czerwiec i zaprzestano organizowania tych turniejów. Jednak dały efekt w postaci reaktywowania lub powstania nowych klubów na wsiach obecnie jako Uczniowsko-Ludowe Kluby Sportowe (ULKS). W 2000 r. został reaktywowany Strumyk Zarzecze, w 2001 r. Sokół Gołaczewy, w 2002 – Pogoń Strzegowa. Dalej powstały w 2003 r. Skok Lgota Wolbromska, w 2005 r. Trzy Buki Wierzchowisko, w 2007 r. Jura Łobzów (od 2014 r. Olimpia Łobzów) i w 2015 r. Hetman Dłużec. Prowadziły one sekcje piłki nożnej. W III Rzeczpospolitej
z uwagi na mniejszą liczbę zgłoszonych drużyn najniższą ligą była Klasa B, za wyjątkiem lat 2004-2007 kiedy była nią Klasa C. Dodatkowym bodźcem do gry była świetna postawa piłkarzy Przeboju Wolbrom, który grał wtedy w II i III Lidze. Sprowadził wielu „zaciężnych” piłkarzy i jego wychowankowie często grali w pobliskich klubach. Największym sukcesem była gra w krakowskiej Lidze Okręgowej Jury Łobzów (lata 2012-2014), ponadto w Klasie A występowały: Jura Łobzów, Sokół Gołaczewy, Strumyk Zarzecze, Hetman Dłużec. Pozostałe kluby grały w Klasie B lub C. Niestety po tłustych latach przyszły chude i niektóre kluby przestały istnieć: w 2010 r. Pogoń Strzegowa, w 2012 r. Skok Lgota Wolbromska, w 2021 r. Olimpia Łobzów i Sokół Gołaczewy. Przyczyny ich upadku to: mniejsze zainteresowanie młodzieży sportem, niż demograficzny, wprowadzenie przez PZPN coraz większych opłat, dużej biurokracji i wymogów licencyjnych którym małe kluby nie są w stanie sprostać. A szkoda, bo mamy w gminie ładne, kameralne stadiony, nowe sale gimnastyczne przy szkołach, „Orliki”, korty tenisowe w Porębie Dzierżnej, które coraz częściej stoją puste...

Informacje o poszczególnych LZS-ach w Gminie Wolbrom

Z uwagi na to, że zachowało się jedynie cześć źródeł nie zawsze jest możliwość dokładnego podania roku powstania i likwidacji klubu.

LZS Gołaczewy/Sokół Gołaczewy

Pierwszy ślad o istnieniu LZS-u w Gołaczewach datuje się na 1949 rok. Nazwa Sokół została nadana w drugiej połowie lat 60-tych (na pewno obowiązywała już w 1968 r.) i wzięła się od znalezionej w gołaczewskiej Szkole Podstawowej figurki sokoła przez Stanisława Marczewskiego - przewodniczącego Sokoła w l. 1666-2000. Pan Stanisław w 1968 r. wygrał Powiatowe Mistrzostwa Narciarskie, za co otrzymał w nagrodę narty produkcji NRD. On sam i jego rodzina startowali w wielu konkurencjach sportowych. Przez wiele lat sportowcy Sokoła uczestniczyli tylko w okolicznościowych zawodach organizowanych przy różnych okazjach. Pan Stanisław zachował dyplomy, wycinki, kronikę dzięki czemu można wymienić sukcesy Sokoła:

1967 r. - siatkówka – 3 miejsce w Turnieju o Puchar ZSR w Jerzmanowicach.

sezony 1967/1968 - 2 miejsce w piłkarskiej Klasie C-W, a w sezonie 1968/1969 - 3 miejsce.

1968 r. i 1970 r. - w Powiatowych Zawodach Warcabowych – 1m. Małgorzata Otwinowska

1969 r. - w Wojewódzkich Mistrzostwach Warcabowych Kobiet Zrzeszenia LZS w Pyzówce – 2m. Małgorzata Otwinowska

- 3 miejsce w w rozegranym w Sulisławicach Powiatowym Turnieju Siatkówki o Puchar KP ZSL.

1970 r. - w II Zimowej Spartakiadzie Powiatowej LZS w Zarzeczu – na sankach: 3m. Zofia Marczewska, 1m. Zenon Banyś.

- w Powiatowych Zawodach Warcabowych w Chrząstowicach – 3m. Zofia Marczewska,

- 3 miejsce w rozegranym w Jerzmanowicach Powiatowym Turnieju Siatkówki o Puchar KP ZSL.

1972 r. - w Rejonowych Zawodach Szachowych „Złota Wieża”: 2 miejsce drużynowo (Jan i Ryszard Kiwior, Marian Barczyk, Maria Banyś) co dało awans do Mistrzostw Powiatowych i indywidualnie: 2 m. Jan Kiwior, 3 m. Ryszard Kiwior, 4 m. Zbigniew Janik.

- w turnieju siatkówki o Puchar RSW „Prasa-Książka-Ruch” po zwycięstwie w gr. III w finale 2 miejsce (Ryszard Żurek, Stanisław i Janusz Marczewscy, Jan Maroszek, Zenon Banyś, Krzysztof Janik, Eugeniusz Barczyk, Jan Kiwior, Andrzej Piputa, Jan Banyś, Stanisław Głąb). W turnieju finałowym w Jaroszowcu zwycięstwo z LZS Zimnodół 2-1 i przegrana z Legionem Bydlinem 1-2.

1973 r. - w Gminnych Zawodach w kometkę: 1 m. Krzysztof Janik, 3 m. Jan Kiwior.

- Zwycięstwo w zawodach siatkówki o Puchar Naczelnika Gminy Wolbrom.

- w Spartakiadzie Gminnej LZS w Wolbromiu zwycięstwa w: siatkówkę, przeciąganie liny, skok
w dal (Zofia Marczewska), 3 m. w kuli (Zenon Banyś).

1974 r. - w Gminnych Mistrzostwach Szachowych i Warcabowych. Szachy: mężczyźni: 1m. Jan Kiwior, 2m. B. Włodarski, 3m. Eugeniusz Treter i kobiety: 1m Agata Kowalczyk; warcaby:
2m. Zofia Marczewska.

- w Gminnych Mistrzostwach w Tenisie Stołowym: 1m. Kazimierz Maj, 2m. Krzysztof Janik.

1980 r. - w Wojewódzkich Igrzyskach Sportowo-Rekreacyjnych LZS w Katowicach: 3 miejsce
w przeciąganiu liny jako reprezentacja Gminy Wolbrom.

1986 r. - 3 miejsce w Miejsko-Gminnym Turnieju Piłki Nożnej.

- w Jesiennych Biegach Przełajowych w Katowicach – 3m. Wiesława Marczewska

1987 r. - w Wojewódzkich Igrzyskach Sportowo-Rekreacyjnych LZS w Będzinie: 3 miejsce
w przeciąganiu liny jako reprezentacja Gminy Wolbrom.

- w Miejsko-Gminnym Turnieju Piłki Nożnej LZS w Domaniewicach z okazji Święta Ludowego –
2 miejsce.

- w Jesiennych Biegach Przełajowych w Katowicach – 2m. Wiesława Marczewska, 4m. drużynowo

1988 r. – 1 m. w Miejsko-Gminnym Turnieju Piłki Nożnej LZS drużyn 6-cio osobowych.

1997 r. - na Dniach Wolbromia – 3m. w przeciąganiu liny

Mecze siatkówki grano na boisku koło Szkoły Podstawowej w Gołaczewach. W latach 60-tych wybudowano boisko piłkarskie w Kol. Namłynie, a w I poł. lat 70-tych w Kol. Piaski. Oba te boiska już dawno nie istnieją. Grano na nich mecze towarzyskie z innymi wsiami (np. w 1973 r.
z Chrząstowicami 5-2 i 5-5, w 1974 r. z Cieplicami 0-8) i pomiędzy koloniami Gołaczew

Tenisiści stołowi Sokoła w latach 80-tych przystąpili do regularnych rozgrywek. Zaczęli od Klasy B, potem awansowali w sezonie 1983/1984 do Klasy A, a następnie w 1987 r. do Klasy Terenowej. Po roku gry w niej (1987/1988) spadli do Klasy A. W sezonie 1987/1988 w Klasie A grała drużyna rezerwowa Sokoła, a w cyklu 1983/1984 w Klasie B grał też SKS Gołaczewy. W latach 90-tych sekcja zaprzestała działalności.

W 2000 roku założono sekcję piłki nożnej, a LZS Sokół został przekształcony w Uczniowsko-Ludowy Klub Sportowy Sokół Gołaczewy, a jego prezesem został Józef Guzik. W tym też roku
w Gołaczewach koło Szkoły Podstawowej wybudowano boisko piłkarskie, na którym swoje mecze rozgrywał Sokół, który zadebiutował w olkuskiej Klasie B w rundzie wiosennej sezonu 2000/2001, ale tylko rozgrywając mecze towarzyskie z zespołami, które miały pauzę z uwagi na nieparzystą ilość drużyn. Pierwszy mecz był 1.04.2001 r. z Przebojem II Wolbrom przegrany u siebie 1-7.
W sezonie 2001/2002 Sokół wystartował w Klasie B, by w cyklu 2004/2005 awansować do Klasy A. Jako beniaminek zajął w niej drugie miejsce (2005/2006), potem w sezonach: 2009/2010, 2010/2011 zajął dwa razy 3 miejsce w A-Klasie. W niej Sokół grał 8 lat, bo w sezonie 2012/2013 spada do Klasy B. Pobyt na tym szczeblu trwał jeden rok (2013/2014), po czym piłkarze z Gołaczew powrócili do Klasy A na 2 lata (2014/2015, 2005/2016) zajmując dwukrotnie 15 miejsce na 16 miejsc. Za pierwszym razem dało to utrzymanie, a rok później już nie i w sezonie 2015/2016 Sokół spada do Klasy B. Gra w niej 3 lata (2016-2019), ale w rozgrywkach 2018/2019 wygrywa grupę II Klasy B i po raz trzeci w swej historii awansuje do Klasy A. Walczył w niej dwa lata. W sezonie 2020/2021 Sokół zajmuje w Klasie A ostatnie miejsce gromadząc zaledwie 7 punktów i spada do Klasy B, ale do jej rozgrywek 2021/2022 już nie przystępuje z braku chętnych do gry. Ostatni mecz Sokół rozegrał 26 czerwca 2021 r. w 34 kol. Klasy A przegrywając u siebie z Centurią Chechło 1-4. W sezonach 2006/2007 (w Klasie C) i 2010/2011 (w Klasie B) grał drugi zespół Sokoła. W tym ostatnim przypadku wycofał się on z rozgrywek po rundzie jesiennej. W 2021 roku klub zawiesił działalność.

LZS Zarzecze/Strumyk Zarzecze

LZS Zarzecze powstał w 1951 roku, bo w 1952 r. jego piłkarze grali w olkuskiej Klasie C. W Kronice Legionu Bydlin jest informacja o meczu towarzyskim rozegranym w 1950 pomiędzy LZS Bydlin, a LZS Zarzecze wygranym przez bydlinian 5-0 - był to pierwszy mecz bydlińskiego, a i zapewne zarzeczańskiego klubu. Prawdopodobnie w 1950 r. istnienie LZS Zarzecze nie było jeszcze sformalizowane, bo nie ma go w spisie LZS-ów powiatu olkuskiego z tamtego roku. Piłkarze po wojnie wybiegali na boisko w Zarzeczu w zielonych strojach z białymi napisami. Do historii przeszły zacięte mecze z wolbromskim „Przebojem” i „Bolesławiem” Bukowno. Oprócz sekcji piłkarskiej startowali również lekkoatleci. Pierwsze boisko w Zarzeczu istniało w innym miejscu, bo przy obecnej ul. Spacerowej. Działalność klubu przerwano pod koniec lat 50-tych, bo go nie ma w wykazie LZS-ów za 1960 r. Wtedy też przestało istnieć wspomniane boisko.

Przynajmniej w 1965 roku wznowiono działalność pod nazwą LZS „Strumyk” Zarzecze. Nazwa pochodzi od przepływającego przez Zarzecze strumyka o nazwie Centary. Rozważano też nazwanie klubu Strażak. W 1967 r. Przewodniczącym LZS-u był Bogdan Pasich, potem Jan Gamrat (1968-1971). Trenerem piłkarzy był Bolesław Pluta – nauczyciel w-f w SP w Zarzeczu. Kadrę Strumyka w sezonie 1968/1969 stanowili: Mirosław Byczek, Ryszard Barczyk, Marian Broda, Jan i Wiesław Majda, Janusz Gorgoń, Jan Gamrat I, Jan Krawiec, Jan Gamrat II, Tadeusz Tomsia, Ryszard Gamrat, Henryk Kańczuga, Wiesław Waga. Natomiast w sezonie 1970/1971 barw Strumyka bronili: Jan Krawiec, Józef Błaszczyk, Stanisław Knapik, Andrzej Banyś, Władysław Kulawiak, Stanisław Barczyk, Jan Gamrat I, Ryszard Barczyk, Jan Zaręba, Jan Różanowski, Maksymilian Czernek, Jan Gamrat II, Roman Barczyk, Wiesław Majda, Tadeusz Tomsia, Ryszard Gamrat, Marian Mędrak, Józef Baran, Henryk Kańczuga. Zawodnicy rozgrywali mecze na własnym boisku wybudowanym w nowej lokalizacji pod lasem przy obecnej ul. Sportowej, do chwili, kiedy w latach 1983-84 w wyniku konfliktu między właścicielami gruntów, a Urzędem Miasta i Gminy w Wolbromiu, teren boiska zaorano. Z perspektywy czasu wydaje się, że konflikt dało się wtedy zażegnać, bowiem rolnicy deklarowali chęć oddania gruntów pod boisko, stało się jednak inaczej… Potem jeszcze przez kilka lat Strumyk grał swoje mecze jako gospodarz w Wolbromiu na boisku za torami (dziś jest tam oczyszczalnia ścieków).

Z zachowanych tabel rozgrywek wiadomo, że do przerwania działalności Strumyka w latach 80-tych piłkarze grali na przemian w Klasie C lub B. Wtedy grali w nim przede wszystkim chłopcy z Zarzecza i czasem z kilku okolicznych wsi. LZS Zarzecze grał w olkuskiej Klasie C w l. 1952-1954, w 1959 roku nie uczestniczył w rozgrywkach. W sezonach 1967/1968 i 1970/1971 znów pojawia się Klasie C. W latach 1975-1979 Strumyk gra w Klasie B, ale w 1979 r. spada do Klasy C, z której po roku powraca do Klasy B. Wspomniane problemy z boiskiem powodują, że w latach 1981-1983 Strumyk na pewno nie uczestniczył w rozgrywkach. W sezonie 1985/1986 jest ostatni ślad o grze Strumyka w Klasie B, ale swoje mecze "u siebie" rozgrywa w Wolbromiu na boisku za torami. W 1983 r. Strumyk zagrał w Rejonowych Eliminacjach Oldboyów LZS. Potem jeszcze w latach 1988-1991 Strumyk znów się reaktywuje, swoje mecze "u siebie" rozgrywa w Wolbromiu na boisku za torami, potem na stadionie KS "Przebój" Wolbrom, ale grają w nim głównie byli piłkarze wolbromskiego Przeboju, a drużyna ta wówczas w Wolbromiu zwie się nieoficjalnie „Leliwa” Wolbrom. Po roku gry w Klasie C (1988/1989), którą Strumyk wygrywa awansuje do Klasy B, w której gra dwa i pół sezonu, bo po rundzie jesiennej 1991/1992 z przyczyn finansowych jest zmuszony wycofać się z rozgrywek. W sezonie 1989/1990 juniorzy Strumyka zajęli 4 miejsce w przedmeczach Klasy B. W latach 80-tych przez kilka lat istniała też sekcja tenisa stołowego. Ping-pongiści Strumyka grali w Klasie B.

Na 15 lat wieś pozbawiona została miejsca do gry w piłkę. Z końcem lat 90-tych zaczęła kiełkować idea reaktywacji klubu. Podbudową ku temu były Piłkarskie Gminne Turnieje Wsi. Zarzecze zwyciężyło w pierwszym turnieju w 1997 r. w finale pokonując Załęże. Po 90 minutach był remis 5-5, dogrywka nie przyniosła goli i dopiero w rzutach karnych lepsi byli piłkarze z Zarzecza oraz w latach: 1999 i 2002 r. Dopiero nowo wybrany sołtys Jan Pielka podjął w 2000 roku starania o reaktywowanie działalności klubu. W uznaniu jego zasług Zarząd Klubu nadał mu tytuł Honorowego Prezesa.

Dnia 16.05.2000 roku na zebraniu założycielskim podjęto jednogłośnie uchwałę o utworzeniu ULKS "Strumyk" Zarzecze. Już 21.06.2000 roku klub zarejestrowano w olkuskim podokręgu. Finansowo pomógł Urząd Miejski w Wolbromiu i Zakład Przetwórstwa Mięsa „BASO”. Na Prezesa Klubu powołano Pana Adama Banysia, który piastował tę funkcję do dnia 30.06.2002 roku.
Z dniem tym nadano mu tytuł Honorowego Prezesa, a następnymi prezesami byli: Bogdan Kiwior i Sylwester Szatan. Strumyk wystartował w sezonie 2000/2001 w olkuskiej Klasie B. Pierwszy mecz rozegrano w Domaniewicach, Strumyk pokonał Leśnika Gorenice 3:2. Na koniec sezonu 2000/2001 "Strumyk" zajmuje 8 miejsce i w 22 meczach strzela 44 bramki a traci 57 i ma na swoim koncie 24 pkt. W rozgrywkach 2001/2002 "Strumyk" klasyfikuje się na 7 miejscu i w 24 meczach strzela 63 bramki a traci już tylko 49 i tym samym zdobywa 44 pkt. Dzięki pomocy Urzędu Miejskiego w Wolbromiu, grunty na których kiedyś było boisko, zostały wykupione i stały się własnością sołectwa. W czynie społecznym cały teren został, za zgodą władz, wykarczowany i uprzątnięty. W pracach tych bezinteresownie pomógł Pan Arkadiusz Rolka - właściciel firmy budowlanej, który udostępnił ciężki sprzęt. W 2001 roku nawieziono ziemię i zasiano trawę.
W dniu 01.09.2002 nastąpiło oficjalne otwarcie nowego boiska sportowego w Zarzeczu. Uroczystość poprzedziła msza święta oraz poświęcenie boiska przez proboszcza parafii Gołaczewy ks. Aleksandra Witkowskiego. Następnie odbył się mecz pomiędzy juniorami a oldboy-ami, który zakończył się sprawiedliwym wynikiem 1:1. O godzinie 17.00 rozpoczął się mecz klasy B pomiędzy ULKS "Strumyk" Zarzecze a LKS Grafit Bogucin Mały. Goście zostali rozgromieni 8:1. Był to pierwszy oficjalny mecz Strumyka na odbudowanym boisku.

W 2004 roku Strumyk awansował do Klasy A. Największym sukcesem było 4 miejsce w Klasie A w sezonie 2007/2008. W cyklu 2010/2011 Strumyk spada do Klasy B i spędza w niej dwa sezony, po czym powraca w 2013 roku do Klasy A. Grał na tym szczeblu do roku 2017, kiedy to piłkarze z Zarzecza spadają do Klasy B. W sezonie 2000/2021 w imponującym stylu bez porażki wygrywając 19 z 22 spotkań, a 3 remisując powracają do Klasy A. W rozgrywkach 2004/2005 zaistniała drużyna rezerw grając w Klasie C awansując do Klasy B i grała w niej do 2015 roku, choć były sezony, w których nie była zgłaszana do rozgrywek. Po rundzie jesiennej 2015/2016 została wycofana.

W Strumyku po 2000 roku grali m. in. piłkarze, którzy mieli za sobą występy w renomowanych klubach (min. w Zagłębiu Sosnowiec): Ryszard Czerwiec, Artur Gamrot, Zdzisław Kowalski, Maciej Mizia, Piotr Pierścionek (był trenerem Zagłębia Sosnowiec), Dawid Trólka, Maciej Zudin. Trenerami Strumyka po reaktywacji byli: Władysław Kulawiak, Andrzej Kuś, ponownie Władysław Kulawiak i potem Krzysztof Kańczuga. Od rundy jesiennej 2001/2002 kierownikiem drużyny został Pan Leszek Barczyk.

LZS Strzegowianka Strzegowa/LKS Pogoń Strzegowa

LZS Strzegowianka Strzegowa została założona w latach 70-tych i istniała przez dwa lata. Impulsem do jego powstania były dobre występy naszych piłkarzy na Mistrzostwach Świata w 1974 i 1978 roku. LZS reaktywowano 6.05.1984 roku, jego przewodniczącymi byli kolejno: Andrzej Janosik, Stanisław Witek, Marian Siedlarski, Krzysztof Pieklak, ale drużynę piłkarską zgłoszono tylko do Pucharu Polski w sezonie 1986/1987, gdzie uległa Olimpii Domaniewice, a do rozgrywek olkuskiej Klasy C dopiero w sezonie 1988/1989, w którym zajęła 5 miejsce na 7 drużyn zdobywając 9 pkt, br 24-33. Ponieważ w tym czasie w Strzegowej nie było boiska, to Strzegowianka w latach 70-tych jako gospodarze grała na nieistniejącym już boisku w Wolbromiu za torami kolejowymi, w sezonie 1988/1989 w rundzie jesiennej na boiskach przeciwników, a wiosną korzystała z boiska w Domaniewicach. Po jednym sezonie gry klub zakończył działalność.

W 2000 roku reaktywowano go pod nazwą LKS Pogoń Strzegowa. Prowadził on sekcję piłki nożnej. Stało się to na fali sukcesu po wygraniu w 2000 roku przez Strzegową Turnieju Wsi o Puchar Burmistrza Wolbromia. Prezesem został Marian Siedlarski, a po nim Krzysztof Pieklak. 23.IV.2001 roku został zatwierdzony wpis do KRS w Krakowie. Początki były trudne. We wsi nie było boiska, a rozpoczęta jego budowa w pierwszej lokalizacji nie znalazła uznania sąsiada terenu. W związku z tym drużyna grała na boisku w Domaniewicach. W 2008 roku władze Gminy Wolbrom zakupiły inny teren pod przyszłe boisko, w kwietniu 2009 roku rozpoczęto jego budowę. Boisko w Strzegowej zostało w końcu wybudowane w 2010 roku, ale nie było już wtedy we wsi klubu. Od sezonu 2002/2003 Pogoń została zgłoszona do olkuskiej Klasy B. Największym sukcesem było zajęcie w niej trzeciego miejsca w sezonie 2006/2007 i gra w barażu o Klasę A z 13-tą jej drużyną: Jutrzenką Ostrężnica. Niestety Pogoń nie dała rady remisując 2-2 i przegrywając 0-2 w rewanżu. Do rozgrywek 2006/2007 olkuskiej Klasy C zgłoszono drużynę rezerwową, ale po rundzie jesiennej została wycofana. Z czasem klub popadł w kłopoty organizacyjno-finansowe. Od sezonu 2008/2009 by ratować sytuację Pogoń grała w Klasie B jako rezerwy Legionu Bydlin, ale to nie pomogło i po rundzie jesiennej 2009/2010 współpraca z Legionem została zakończona. Do rundy wiosennej 2009/2010 Pogoń przystąpiła pod własnym szyldem, ale po dwóch meczach oddanych walkowerem (w 16 kolejce na wyjeździe z Piliczanką II Pilica i w 17 kolejce u siebie z Orłem Kwaśniów Górny) z powodu braku jedenastki zdolnej do gry Pogoń została wycofana z rozgrywek Klasy B, a następnie w sierpniu 2010 roku w związku z nieuzyskaniem dotacji z Urzędu Miasta działalność klubu zostaje zawieszona. Ostatni mecz Pogoń rozegrała faktycznie na boisku 24 lub 25.04.2010 r. w 14 kolejce Klasy B przegrywając u siebie w Domaniewicach z Dłubnią Jangrot 1-6.

LZS Łobzów/ŁLKS Jura Łobzów/ULKS Olimpia Łobzów

LZS Łobzów istniał w latach 1949-1950, dekadę później już go nie było. Został on reaktywowany 28.12.1965 r., a jego przewodniczącym został Krzysztof Pasich (1965-1967), kolejnymi byli: Andrzej Dziubdziela (od 1968 r.), Adam Pielka (1969-1971), a następnie: Aleksander Maślisz, Franciszek Strózik, Paweł Rosa, Aleksander Maślisz, Piotr Strózik, Robert Maślisz. Jest ślad gry w sezonie 1987/1988 tenisistów stołowych z Łobzowa w Klasie B. LZS Łobzów zajął 4 miejsce na Piłkarskim Turnieju z okazji Święta Ludowego w 1987 r. w Domaniewicach.

Dopiero powstanie w 2007 roku ŁLKS Jury Łobzów zdynamizowało łobzowski sport. Jej prezesem był Kazimierz Ciepał. Stadion Jury znajduje się koło łobzowskiej Szkoły Podstawowej. Piłkarze Jury rozpoczęli grę w olkuskiej Klasie B w sezonie 2007/2008 zajmując w niej 7 miejsce na 14 zespołów, rok później 6 miejsce na 12 drużyn a w rozgrywkach 2009/2010 na 20 meczy wygrali 18 (1 remis, 1 porażka) bezapelacyjnie wygrywając B-Klasę awansowali do Klasy A. Po dwóch latach gry w niej wywalczyli awans (w 2012 roku) do krakowskiej Ligi Okręgowej. Byli wtedy drugą piłkarską siłą (po Przeboju Wolbrom) w Gminie. Niestety sezon 2013/2014 w którym Jura zgromadziła zaledwie 15 punktów zajmując przedostanie miejsce w „okręgówce” był ostatnim w historii klubu, bowiem po jego zakończeniu nie otrzymała licencji na dalszą grę w tej klasie rozgrywkowej, w konsekwencji czego została przesunięta na ostanie miejsce w tabeli i przestała istnieć. W drużynie Jury grali m.in.: Artur Adamus, Dariusz Boś, Kamil Guzik, Radomir Jarzynka, Adam Lichota, Adrian Prażmowski, Konrad Spurna, Dawid Zięba, Krystian Żuraw. Wielu z piłkarzy Jury to byli gracze (w tym wychowankowie) Przeboju Wolbrom. Trenerem był Sebastian Gajos, także były piłkarz Przeboju.

Działacze piłkarscy z Łobzowa po upadku Jury powołali w 2014 r. do życia jednosekcyjny (piłka nożna) Uczniowski Ludowy Klub Sportowy Olimpia Łobzów. Jej prezesem został Ireneusz Dobrek, wystartowała ona w sezonie 2014/2015 w olkuskiej Klasie B grupie I i zajęła w niej drugie miejsce, ale pomimo przegranych baraży o awans do Klasy A z Przebojem 1937 Wolbrom 0-2, 1-0 awansowała wyżej. Pomogła jej w tym fuzja Przeboju 1937 Wolbrom z AP Przebój Wolbrom i zwolnienie wskutek tego jednego miejsca w Klasie A po Przeboju 1937 Wolbrom. W Klasie A Olimpia zajmowała miejsca w środku tabeli, ale w sezonie 2021/2022 została wycofana z rozgrywek po rundzie jesiennej, a jej mecze zostały anulowane wskutek nie rozegrania połowy spotkań, ponieważ jeden mecz Olimpia oddała walkowerem. Ostatni mecz Olimpia rozegrała 20 listopada 2021 roku w 15 kolejce Klasy A przegrywając u siebie z Legionem Bydlin 0-2.

LZS Wierzchowisko/Uczniowsko-Ludowy Klub Sportowy Trzy Buki Wierzchowisko

LZS w Wierzchowisku został założony 2.03.1969 roku. Jego przewodniczącym został Juliusz Bielach, potem Leszek Grzebielichowski (1967), Leszek Grzybowski (1968), Jan Bielach (1969-1971) od 1971 roku Bogusław Kowalski, a po 1975 r. Marian Skinderowicz. Pierwszą sekcją była siatkówka. Siatkarze z Wierzchowiska grali jedynie okazjonalnie w okolicznościowych turniejach (np. Turniej o Puchar RSW „Prasa-Ksiażka-Ruch” w 1972 r.), w Spartakiadach LZS szczebla gminnego czy powiatowego.

W 1975 r. utworzono sekcję piłki nożnej i wówczas przyjęto nazwę LZS Trzy Buki Wierzchowisko, która wzięła się od wzniesienia górującego nad wsią (koło remizy i szkoły) na którym rosły trzy buki. Zaproponował ją Zygmunt Grzebień – jeden z działaczy. Boisko sportowe wybudowano na łąkach pomiędzy torami kolejowymi na wysokości pobliskich ogródków działkowych, a więc formalnie na terenie Wolbromia z dojazdem od strony remizy w Brzozówce. Transport (Star Osinobus) na mecze wyjazdowe zapewniał „Techmatrans” z Wolbromia. Piłkarze Trzech Buków grali od 1975 r. w: Klasie CW (przez jeden sezon), Klasie C i B. Ich rywalami w Klasie C były między innymi drużyny: Zew Złożeniec, Grom Kosmolów, Dąbrówka Bolesław, Start Krzykawa, Orzeł Kąpiele Wielkie, LZS Zawada, Orzeł Kwaśniów Górny, LZS Rodaki, LZS Hutki, Strumyk Zarzecze, Błyskawica Kolbark, LZS Osiek, LZS Hutki, Nadwiślanin Gromiec, LZS Jeleń. Udało się jedynie udokumentować grę Trzech Buków w sezonie 1980/1981 w Klasie C, gdzie zajęły one 3 miejsce na 9 drużyn (16 m, 22 pkt, br. 56-25). Ostatni mecz w tamtym okresie Trzy Buki rozegrały u siebie 21.06.1981 r. przegrywając w 18 kolejce Klasy C z Dąbrówką Bolesław 3-4. Największy sukces Trzy Buki odniosły w Pucharze Polski eliminując grającego w Klasie B Spartaka Charsznicę 2-2 po dogrywce i wygrywając 5-4 w rzutach karnych. Jednak inne mecze w Pucharze Polski z silniejszymi drużynami Trzy Buki przegrały: z Pilicą Wierbką 2-4, Pogonią Miechów 2-4 czy Przebojem Wolbrom 0-6. W tamtych latach w Trzech Bukach grali min: bramkach Zdzisław Habera – po meczu z Przebojem przeszedł do niego i grał w nim przez rok oraz zawodnicy z pola: Andrzej Żebrowski, Ryszard Żaba, Adam Wójcik, Marian Będkowski, Waldemar Fira, Józef Zelek, Krzysztof Konieczny – kapitan drużyny. W tym okresie była też przez 2 sezony drużyna juniorów, która rozgrywała przedmecze poprzedzające mecze seniorów. W 1981 roku z uwagi na brak chętnych do gry zlikwidowano drużynę piłkarską, co spowodowało likwidację klubu, którego w sezonie 1983/1984 nie było w żadnych rozgrywkach. Po jego upadku boisko także przestało istnieć (zniknęły bramki).

Około połowy lat 90-tych podjęto próbę reaktywacji klubu. Inicjatorami byli: Krzysztof Gaweł, Paweł Madej. Zaorano teren starego boiska, zasiano trawę, ale z uwagi na brak działaczy chętnych pokierować klubem inicjatywa upadła. Od 1997 roku drużyna Wierzchowiska brała udział w organizowanych Piłkarskich Turniejach Wsi Gminy Wolbrom, co zaowocowało w 2005 roku reaktywacją klubu. Mieli w tym udział: Leonard Straszak – dyrektor Szkoły Podstawowej w Wierzchowisku, Krzysztof Konieczny i Marian Maciora. Początkowo przez rok funkcjonował on pod nazwą ULKS Wierzchowisko, by po roku przyjąć starą nazwę i tak od tamtej pory mamy ULKS Trzy Buki Wierzchowisko. Prezesem jest nieprzerwanie od 2005 roku Krzysztof Konieczny, który czasem wspomaga drużynę na boisku. Przez pierwszy sezon piłkarze grali w Szreniawie, a po wybudowaniu koło szkoły w Wierzchowisku własnego boska grają mecze na nim. Trzy Buki wystartowały w sezonie 2005/2006 w olkuskiej Klasie C przegrywając w niej wszystkie mecze, ale już w kolejnym sezonie 2006/2007 uzyskały awans do Klasy B, w której grają do dzisiaj. Największym sukcesem było zajęcie w sezonie 2015/2016 drugiego miejsca w Klasie B grupie II. Trenerem jest Jacek Maciora, który ma za sobą grę w Przeboju Wolbrom i Pilicy Wierbka.

ULKS Skok Lgota Wolbromska

Powstał 13.12.2002 roku. Jego pierwszym prezesem była Lidia Gądęk, kolejnym Jerzy Sołtysiak. Piłkarze Skoku grali od sezonu 2003/2004 w olkuskiej Klasie B plasując się w dole tabeli. Najlepszym wynikiem było 7 miejsce (na 11 grających zespołów) w sezonie 2009/2010. Po rundzie jesiennej sezonu 2011/2012 drużyna została wycofana z rozgrywek i klub został zlikwidowany. Ostatni mecz Skok rozegrał 30 października 2011 r. przegrywając na wyjeździe 1-3 z Jurą Łobzów. Był to zaległy mecz VI kolejki Klasy B. Kadrę Skoku tworzyli między innymi: Bramkarze: Dawid Stach, Marcin Białas. Obrońcy: Andrzej Kiwior, Robert Sołtysiak, Marcin Śrubarczyk, Grzegorz Gamrat, Grzegorz Pardela, Grzegorz Posełek. Pomocnicy: Jakub Kocioł, Dawid Misztal, Rafał Wołkowski, Paweł Wolański, Paweł Kluczewski, Marcin Pasich. Napastnicy: Paweł Misztal, Mateusz Pielka, Robert Osuszek. Trenerem był Kazimierz Motyka - były piłkarz Przeboju Wolbrom. Po powstaniu Skoku wybudowano boisko sportowe koło szkoły w Lgocie Wolbromskiej, ale przez pierwsze dwa sezony (2003/2004, 2004/2005) Skok grał mecze jako gospodarz na boisku w Zarzeczu.

LZS Olimpia Domaniewice

Powstała 28.06.1971 r., przewodniczącymi kolejno byli: Edward Borek, Edward Bąchór, Piotr Szot, Wacław Bąchór, Zbigniew Bąchór. Boisko piłkarskie w Domaniewicach wybudowano koło ośrodka wypoczynkowego. Istnieje ono do dziś i służy okolicznym drużynom, które swego boiska nie posiadały lub było ono w remoncie. Obecnie gości na nim rywali Hetman Dłużec.

W latach 80-tych istniały sekcje: piłki nożnej i tenisa stołowego. W sezonie 1983/1984 Olimpia grała w Klasie B tenisa stołowego. Piłkarze Olimpii grali w Klasie B w latach 1982-1986 osiągając następujące wyniki: 1982/1983 - 7 miejsce na 11 drużyn, 20m, 18 pkt, br. 47-53, w kolejnych dwóch sezonach brak bliższych danych, 1985/1986 - 4 miejsce na 10 zespołów, 17m, 19 pkt, br. 49-39, sezon 1986/1987 - Olimpia wycofała się z Klasy B po rundzie jesiennej, w której zgromadziła zaledwie 3 punkty na 9 rozegranych meczy, br 7-30 i zajmowała ostanie. Istniała też drużyna juniorów rozgrywająca przedmecze przed zawodami Klasy B. Ostatni mecz Olimpii to porażka 19.10.1986 r. w 9 kolejce Klasy B na wyjeździe z Huraganem Kocikowa 0-3 (przedmecz juniorów porażka 0-4), a ostatni mecz u siebie Olimpia rozegrała 12.10.1986 r. w 8 kolejce Klasy B przegrywając z Centurią Chechło 1-5 (w przedmeczu juniorów porażka 0-4). Po wycofaniu się z rozgrywek piłkarskich Olimpia wygrała jeszcze M-G Turniej z okazji Święta Ludowego w 1987 r. w Domaniewicach, wzięła udział w M-G Turnieju 6-tek piłkarskich w Chełmie w 1988 r. po czym praktycznie zaprzestała działalności, choć jest jeszcze ujęta w wykazie klubów Zrzeszenia LZS
w Olkuszu w roku 1990.

LZS Zryw Kamienna Góra

Zryw w Kamiennej Górze (miejscowości należącej administracyjnie do Wolbromia) jest w spisie LZS-ów powiatu olkuskiego za rok 1960, a nie ma go w analogicznym spisie za rok 1950. Jego przewodniczącymi byli: Adam Zyś (1965 r.), Joanna Ambrożkiewicz (1966-1968), Jan Zyś (1969 r.), Adam Żaba (1970-1971 r.), Witold Szczepara (lata 80-te). Ostatni ślad formalnego istnienia Zrywu to wykaz klubów Rejonowego Zrzeszenia LZS w Olkuszu za rok 1990.

Zryw grał w piłkarskiej Klasie B w sezonach: 1984/1985 (brak bliższych danych) i 1985/1986 kiedy zajął 8 miejsce na 10 drużyn (17m, 9 pkt, br. 25-61), co zaowocowało spadkiem do Klasy C. W niej Zryw grał 3 kolejne sezony i po rundzie jesiennej sezonu 1988/1989 wycofał się z rozgrywek Klasy C zajmując na jego koniec ostanie 7 miejsce (12m. 0 pkt, br. 2-37), po czym klub zaprzestał działalności, a w 1990 roku został zlikwidowany. Ostatnie mecze faktycznie Zryw rozegrał w I kolejce Klasy C 11.09.1988 r. przegrywając na wyjeździe 1-3 z Pomorzaninem Olkusz i w 3 kol. 25.08.1988 r. ulegając u siebie Prądnikowi Sułoszowa 1-4, potem resztę meczy oddał walkowerem. W okresie gry w Klasie B przedmecze przed jej spotkaniami rozgrywała drużyna juniorów. W Kamiennej Górze nigdy nie było boiska sportowego. Zryw swoje mecze jako gospodarze rozgrywał w Wolbromiu na nieistniejącym już boisku „za torami”.

LZS Dłużec/Hetman Dłużec

LZS Dłużec powstał 23.11.1969 r. Jego pierwszym przewodniczącym był Zenon Muchajer, kolejnymi: Ireneusz Posełek i Jarosław Pacia. Piłkarze LZS Dłużec zainaugurowali występy w olkuskiej Klasie C w sezonie 1970/1971. Wiadomo, że klub istniał w 1973 r., ale w tabelach rozgrywek olkuskich klas B i C z lat 70-tych i 80-tych (uzyskano tylko część z nich) nie spotyka się już więcej piłkarzy z Dłużca. W sezonie 1983/1984 w Klasie B grali ping-pongiści LZS Dłużec. Ostatni ślad formalnego istnienia LZS Dłużec pochodzi z 1990 roku. Piłkarze z Dłużca wygrali w 1997 r. Piłkarski Turniej Wsi Gminy Wolbrom, a w 2001 roku zajęli w nim 2 miejsce.

4.08.2015 r. powołano Uczniowski Klub Sportowy Hetman Dłużec, by 22.07.2018 r. przyjąć nazwę Stowarzyszenie Klub Sportowy Hetman Dłużec z czarno-żółtymi barwami. Prowadzi on sekcję piłki nożnej. Prezesem klubu jest Bogusław Starzyk – wieloletni nauczyciel w-f, trener grup młodzieżowych i seniorów Przeboju Wolbrom, b. dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Wolbromiu. Piłkarze Hetmana wystartowali w olkuskiej Klasie B w sezonie 2015/2016 zajmując 4 miejsce (na 9 drużyn), by w następnym sezonie (2016/2017) w imponującym stylu wygrywając 19 z 22 meczy awansować do Klasy A. W Klasie A Hetman grał 2 sezony po czym w 2019 roku spadł do Klasy B, w której gra do dziś zajmując miejsca w czołówce tabeli. Trenerem był Jacek Maciora – były piłkarz Przeboju Wolbrom. W sezonie 2017/2018 w Klasie B grały rezerwy Hetmana, zajmując 8 miejsce (na 9 drużyn), a w sezonie 2008/2019 wycofały się z rozgrywek po rundzie jesiennej. Piłkarze Hetmana grają swoje mecze na boisku w sąsiednich Domaniewicach, bo istniejące boisko za remizą w Dłużcu nie spełnia warunków licencyjnych (jest zbyt krótkie).

LZS Kąpiele Wielkie/Orzeł Kąpiele Wielkie

Pierwsza wzmianka o LZS-ie w Kąpielach Wielkich pochodzi z 1950 roku, ale w 1960 r. już go nie było. Został reaktywowany w 1969 roku, przewodniczył mu w latach 1969-1971 Władysław Kończyk – nauczyciel w kąpielskiej podstawówce, wcześniej piłkarz Warty Zawiercie. Pan Kończyk organizował zawody narciarskie (biegi, slalomy, zjazdy), konkurencje lekkoatletyczne wśród uczniów naszej podstawówki. Założył też w ramach LZS drużynę piłkarską sam w niej grając i ucząc nas podstaw techniki. Nie było wymiarowego boiska w Kąpielach, więc jako gospodarze graliśmy na stadionie Przeboju Wolbrom, także stamtąd użyczono nam sprzętu piłkarskiego – wspomina Pan Marian Świerczek wówczas piłkarz LZS-u Kąpiele Wlk., który wygrał w 1969 r. razem z LZS Sułoszowa eliminacje do gry w Klasie C, uzyskując następujące wyniki: z LZS Jeżówka 3-0 walkower (dom) wskutek gry u przeciwnika nie zgłoszonych zawodników (na boisku przegrana 3-6) i 3-0 w.o. - brak przeciwnika (wyjazd), LZS Sułoszowa 4-2 (d) i 6-6 (w), Start Trzyciąż 4-6 (w) i 3-0 w.o. - brak przeciwnika (d). Niestety w Klasie C LZS Kąpiele grał tylko rundę jesienną sezonu 1969/1970, w której w 8 meczach zdobył 5 pkt, br. 17-30 i wycofał się z rozgrywek ponieważ kilku chłopaków poszło daleko do szkół ponadpodstawowych i nie miał kto grać. Trzon drużyny stanowili: trzech zawodników o nazwisku Andrzej Duch, z których jeden zagrał później w Przeboju Wolbrom, Stanisław Duch, Bogdan Gawron, Marian Świerczek, Piotr Kawula, Janusz Chmura. Pan Kończyk po paru latach zmienił pracę i LZS w 1973 r. już nie istniał. Po raz drugi został reaktywowany w 1976 lub 1977 r. Spowodowała to grupa chłopaków grająca na wsi w piłkę nożną zafascynowana sukcesami reprezentacji Polski na Mistrzostwach Świata przyjmując na ich cześć nazwę Orzeł. W rejestracji klubu dużo pomógł Pan Tadeusz Kocyba – wówczas prezes olkuskiego Podokręgu OZPN. Stroje dostaliśmy z LZS-u, a buty piłkarskie kupiliśmy w Katowicach – wspomina Pan Zdzisław Skorupka – ówczesny przewodniczący klubu. Po nim LZS-em kierowali: Marian Twardowski, Czesław Posełek. Ponieważ w Kąpielach nadal nie było pełnowymiarowego boiska to przez pół roku wszystkie mecze grano na wyjazdach, a potem jako gospodarze podejmowano rywali na wolbromskim „Wembley”. Orzeł rozpoczął grę w Klasie C w sezonie 1976/1977 lub 1977/1978. Po dwóch latach gry w niej, wywalczył awans do Klasy B, ale z uwagi na brak drużyny juniorów nie mógł skorzystać z awansu i pozostał w C-Klasie. Na mecze kąpielscy piłkarze jeździli ciężarowym Starem do przewozu osób lub Osinobusem z wolbromskiego „Techmatransu”, czasem prywatnym Żukiem. Barw Orła bronili wtedy min: Marian Twardowski (napastnik), Stanisław, Jerzy i Alfred Witek, Czesław Posełek (kapitan), Andrzej i Zdzisław Skorupka, Bogdan Kowalik, Marceli Bryzik, Jan Słowik, a jego rywalami w Klasie C byli min: Zew Złożeniec, Grom Kosmolów, Dąbrówka Bolesław, Start Krzykawa, Trzy Buki Wierzchowisko, LZS Zawada, Orzeł Kwaśniów Górny, LZS Rodaki, LZS Hutki, Strumyk Zarzecze. Udało się jedynie udokumentować grę Orła w sezonie 1980/1981 w Klasie C, w którym zajął on 5 miejsce na 9 drużyn (16 m, 17 pkt, br. 39-34). Najlepszy mecz Orła był na wyjeździe w 1979 r. w Pucharze Polski z grającym w Klasie A KS II Olkusz. Orzeł długo prowadził 1-0 po golu w I połowie Zdzisława Skorupki. Niestety w II połowie gospodarze wyrównali, a w ostatniej minucie po rzucie wolnym i samobójczym strzale głową jednego z obrońców Orła olkuszanie zdobyli drugą bramkę i wygrali 2-1. Pomimo porażki kąpielanie odebrali gratulację za dzielną postawę od piłkarzy i działaczy z Olkusza. Ponadto Orzeł wygrał dwa turnieje drużyn LZS. Pierwszy rejonowy w Bydlinie pokonując w finale grający w Klasie A Legion Bydlin w karnych 3-2 po dogrywce 2-2 i w 1982 lub 1983 r. Gminny Turniej LZS na boisku SP 2 w Wolbromiu pokonując w finale LZS Łobzów 2-1. Z czasem wielu piłkarzy Orła wyjechało z Kąpiel, weszło w wiek oldboyów, nie było młodszych następców i klub w 1983 r. wycofano z regularnych rozgrywek, a po paru latach drużyna piłkarska przestała istnieć.

LZS Chełm/Relaks Chełm

Powstał przynajmniej w 1960 roku i istniał jeszcze w 1973 roku. Nie ma go w wykazie LZS-ów rejonu olkuskiego za 1980 rok. Jego Przewodniczącym w latach 1967-1971 był Stanisław Zając. Został reaktywowany 8.11.1986 r. jako Relaks Chełm pod przewodnictwem Grzegorza Nobisa i prowadził sekcję tenisa stołowego. Chełmscy ping-pongiści grali w sezonie 1987/1988 w Klasie A spadając z niej do Klasy B. Uczestniczył w Miejsko-Gminnym Turnieju 6 Piłkarskich w 1988 r., znajdował się jeszcze w wykazie olkuskich LZS-ów za rok 1990, w wykazie z 2000 r. już go nie było.

LZS Sparta Zabagnie

Powstała w latach 1974-1976. Tenisiści stołowi Sparty grali w Klasie B w sezonie 1976/1977 zajmując ostanie 6 miejsce zdobywając 5 pkt i stosunek setów 29-71. Mecze jako gospodarze grali w SP nr 1 w Wolbromiu. W sezonie 1976/1977 w Klasie B grali piłkarze Sparty zajmując 5-9 miejsce na 9 drużyn. Jako gospodarze podejmowali rywali na boisku koło torów kolejowych (Wembley) w Wolbromiu. W sezonie 1979/1980 Sparta już nie uczestniczyła w rozgrywkach piłkarskich.

LZS-Szkolny Związek Sportowy (SKS) Wolbrom

Klub został utworzony 10.12.1981 r. i prowadził sekcję tenisa stołowego. Istniał przy Zespole Szkół w Wolbromiu. Jego tenisiści stołowi występowali w latach 1983-1985 w Klasie A, w sezonie 1987/1988 w Klasie B. W sezonie 1983/1984 w Klasie B grała jego drużyna rezerwowa. Pierwszym Przewodniczącym klubu był Antoni Brodziński, a kolejnymi: Andrzej Zyguła, Paweł Neter, Andrzej Łyczak, Tomasz Szczepankiewicz. Klub uczestniczył w Miejsko-Gminnym Turnieju 6 Piłkarskich w 1988 r. Prawdopodobnie w 2003 roku klub przestał istnieć.

LKS Jura Wolbrom

Założona została 20.05.1985 r. i prowadziła sekcje: akrobatyki sportowej (czołowy akrobata Zbigniew Brodziński), w której odniosła najwięcej sukcesów, szachów (p. Kośmider), brydża sportowego (p. Pszonka), tenisa stołowego. Tenisiści stołowi Jury w sezonie 1988/1989 grali w Klasie Terenowej, a w sezonie 1987/1988 występowali w Klasie A, a druga drużyna w Klasie B. Pierwszym prezesem Jury był Władysław Augustowski – ówczesny Naczelnik Miasta i Gminy Wolbrom, a następnym Grzegorz Urbański. Około 1991 roku klub zakończył działalność.

UKS Diana Wolbrom

Istniała w 2004 roku należąc do Zrzeszenia LZS i prowadziła sekcje łuczniczą. Jej prezesem był Bolesław Pluta. W 2000 r. i potem w 2008 r. nie było jej wśród członków tegoż Zrzeszenia.

[Klub łuczniczy Diana Wolbrom istnieje od 1971 r. Jego założycielem i długoletnim, zasłużonym dla całego środowiska sportowego trenerem, jest Bolesław Pluta. Obecnie nadal działa jako Uczniowski Klub Sportowy Diana Wolbrom. – przyp. red. WW]

Pozostałe kluby

LZS Brzozówka powstał w 1966 roku. Jego Przewodniczącym w 1967 r. był Jan Urbański, a w latach 1968-1971 Lucjan Gwiazda. LZS Chrząstowice powstał przynajmniej w 1965 roku. Jego Przewodniczącymi byli: Tadeusz Osuch (1967 r.), Jan Osuch (1968 r.), Stanisław Tarnówka (1969-1971). LZS Jeżówka istniał w 1960 roku. Jego Przewodniczącym w 1967 r. był Robert Makowski, w 1968 r. Stanisław Dela, a w latach 1969-1971 Tadeusz Konieczny. W 1969 r. bez powodzenia grał w turnieju eliminacyjnym do piłkarskiej Klasy C. Te 3 kluby istniały w 1973 r., ale w wykazie LZS-ów rejonu olkuskiego z 1980 r. już nie były ujęte. LZS Załęże funkcjonował co najmniej w latach 1960-1980. W dokumentach z 1986 r. już nie występuje. Przynajmniej w latach 1967-1971 przewodniczył mu Jan Szot. LZS Sulisławice istniał w latach 1960 - 1986. W zestawieniu z 1988 r. nie jest wzmiankowany. W latach 1967-1969 przewodniczył mu Aleksander Kowalczyk, 1970-71 Bogdan Kowalik, a potem: Zbigniew Kowalski i Wojciech Kowalczyk. W 1972 r. jego szachiści awansowali do Mistrzostw Powiatowych. LZS Poręba Górna i LZS Zasępiec powstały w 1970 roku i istniały na pewno w 1973 r. W wykazie z 1980 r. już nie występują. W latach 1970-1971 LZS-em w Porębie kierował Zygmunt Nowak, a w Zasępcu Edmund Czernik. 22.04.1993 r. reaktywowano LZS Poręba Górna przewodniczył mu Rafał Żelazny, a potem Marian Ciepał, ale w 2000 r. klub już nie istniał. LZS Poręba Dzierżna ujęty jest jedynie w wykazie LZS-ów pow. olkuskiego z 1960 r., oraz zdobył 3 miejsce na Piłkarskim Turnieju z okazji Święta Ludowego w 1987 r. w Domaniewicach O tych klubach nie udało się uzyskać więcej informacji, ale nie występowały one w regularnych rozgrywkach i miały charakter czysto rekreacyjny.

Serdecznie dziękuję za wszelkie informacje, udostępnione zdjęcia i dokumenty: Januszowi Mentlewiczowi – przewodniczącemu Powiatowej Rady Zrzeszenia LZS, Stanisławowi Marczewskiemu z Gołaczew, Karolowi Osowskiemu z Legionu Bydlin, Krzysztofowi Koniecznemu z Wierzchowiska, Tadeuszowi Tomasikowi z Zarzecza, Zdzisławowi Słomskiemu, byłym mieszkańcom Kąpiel Wlk: Marianowi Świerczkowi, Zdzisławowi Skorupce, Marianowi Twardowskiemu, byłym i obecnym pracownikom Urzędu Miasta w Wolbromiu.

NORBERT KARAŚ

Zdaje sobie sprawę, że niniejszy artykuł nie wyczerpuje tematu i dlatego proszę wszelkie uwagi, stare zdjęcia i uzupełniania przesyłać na adres redakcji lub autora: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Źródła:

1. Janusz Mentlewicz „701 i inni. Historia LZS w powicie olkuskim”, Klucze 2020 rok.

2. Komunikaty Podokręgu Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Olkuszu.

3. Komunikaty Zagłębiowskiego Podokręgowego Związku Tenisa Stołowego w Zawierciu i jego Delegatury w Olkuszu.

4. pisma: Rady Rejonowej LZS w Olkuszu, Rady Miejsko-Gminnej LZS w Wolbromiu.

5. Kroniki: Legionu Bydlin, Unii Jaroszowiec, Sokoła Gołaczewy.

6. „Sport Śląski”, „Tempo”, „Dziennik Polski”

7. www.90minut.pl

8. inf. własne.